Το déjà vu του Ντράγκαν Στόικοβιτς στο Σερβία-Δανία
Σε ερώτηση Σέρβου δημοσιογράφου πριν την αναχώρηση της ομάδας από το Βελιγράδι, ποιον παίχτη θα έπαιρνε ως εκλέκτορας από την ομάδα της Γιουγκοσλαβία, που έλαβε μέρος στο Euro του 2000 απάντησε χωρίς περιστροφές: «Τον Ντράγκαν Στόικοβιτς».
Ως παίκτης ο «Πίξι», εμβληματικός μέσος του Ερυθρού Αστέρα και μετέπειτα της Μαρσέιγ, ήταν σίγουρα χαρισματικός, αν και τραυματισμοί του στέρησαν μεγάλους τίτλους στην καρίερα του. Ως προπονητής, πάντως, δεν έχει μέχρι στιγμής δώσει πειστήρια του έργου του. Το σλόγκαν της σερβικής ομοσπονδίας για το τρέχον τουρνουά είναι «Γένταν τιμ, σρέτσαν σβίμ», που ερμηνεύεται περίπου: «Μια ομάδα με καρδιά».
Κι ο πιο καλόβουλος Σέρβος οπαδός δυσκολεύεται πάντως, για την ώρα, να διακρίνει αυτά τα ψυχικά χαρίσματα στην ομάδα του Στόικοβιτς, όπου ξεχειλίζει το ατομικό ταλέντο επιμέρους παιχτών, πλην όμως, ως σύνολο παρουσιάζει τρανταχτές αδυναμίες. Και τώρα θα πρέπει να περάσει το εμπόδιο των Δανών για να προκριθεί στην επόμενη φάση. Ως παίκτης ο Στόικοβιτς αντιμετώπισε την αρμάδα του Σεπ Πιόντεκ στο Euro του 1984, όπου η Γιουγκοσλαβία με προπονητή τον Τόζα Βεσελίνοβιτς και αρχηγό το Βέλιμιρ Ζάετς κατατροπώθηκε με 5-0 από τους Σκανδιναβούς στη φάση των ομίλων.
Οχτώ χρόνια αργότερα, το 1992, κι ενώ ο πόλεμος μαινόταν ήδη στη Βοσνία, οι Γιουγκοσλάβοι είχαν πάρει την πρόκριση για το Euro της Σουηδίας, εις βάρος των Δανών που είχαν τερματίσει δεύτεροι στα προκριματικά. Στην ομάδα του Ιβιτσα Όσιμ δεν υπήρχαν πια, εκείνη τη χρονική στιγμή Σλοβένοι και Κροάτες παίκτες, ενώ την άνοιξη του 1992 είχε δηλώσει την αποχώρηση του κι ο Ντάρκο Πάντσεφ από τα Σκόπια, που ήταν με 10 γκολ, σε οχτώ ματς, πρώτος σκόρερ της προκριματικής φάσης. Παρ’ όλο που ο ΟΗΕ απειλούσε με κυρώσεις τη γιουγκοσλαβική ομοσπονδία για τη σφυρηλάτηση του Σαράγεβο, η αποστολή αποφάσισε να ταξιδέψει στη Στοκχόλμη, χωρίς τον Όσιμ!
Ο μετέπειτα τεχνικός του Παναθηναϊκού είχε παραιτηθεί λίγο νωρίτερα από την τεχνική ηγεσία των Πλάβι, ως ελάχιστη ένδειξη αλληλεγγύης στη γενέτειρα του, το Σαράγεβο, που σφυρηλατούνταν ανελέητα από τους Σέρβους του στρατηγού Μλάντιτς. Πήγε όμως στο αεροδρόμιο του Βελιγραδίου και χαιρέτησε τους παίκτες του και τον βοηθό του, Ιβάν Γκαπρίνοβιτς, που κλήθηκε να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά.
Λίγες μέρες μετά την άφιξη της αποστολής στη Στοκχόλμη κι ενώ ο αρχηγός Στόικοβιτς και οι συμπαίχτες του προετοιμάζονταν, όσο μπορούσαν, για το τουρνουά, η UEFA στα πλαίσια κυρώσεων του ΟΗΕ κατά της Γιουγκοσλαβίας απέκλεισε την ομάδα των Πλάβι από τη διοργάνωση και κάλεσε, ως επιλαχούσα, τη Δανία να την αντικαταστήσει. Η κατάληξη είναι γνωστή: Οι Δανοί κατέκτησαν το τρόπαιο, γράφοντας ένα πραγματικά επικό κεφάλαιο στην ιστορία του διεθνούς ποδοσφαίρου.
Τα μέτρα του ΟΗΕ ήταν τόσο δρακόντεια, αφού προέβλεπαν ότι η αποστολή της Γιουγκοσλαβίας θα έπρεπε να εγκαταλείψει τη χώρα μέσα σε 48 ώρες! Ήταν τόσο ψυχοφθόρα και φορτισμένη η κατάσταση στο ξενοδοχείο των Γιουγκοσλάβων, που ο «Πίξι» έπρεπε να κάνει πολλές φορές εμετό, όπως εκμυστηρεύεται ο ίδιος αργότερα σε δημοσιογράφους. Το μαρτύριο τους συνεχίστηκε με το αεροπλάνο της JAT, επίσημου κρατικού αερομεταφορέα της Γιουγκοσλαβίας, καθώς η BP αρνούνταν πεισματικά να τροφοδοτήσει με κεροζίνη το αεροσκάφος τους, επιτείνοντας την αγωνία και την πίεση στην αποστολή, που τελούσε, σχεδόν, σε καθεστώς ομηρίας στο αεροδρόμιο της Στοκχόλμης.
Τελικά το γόρδιο δεσμό έλυσε μια νορβηγική εταιρεία που τροφοδότησε το αεροσκάφος, το οποίο μετέφερε εν τέλει την αποστολή στο Βελιγράδι. Αυτό ήταν και τυπικά το κύκνειο άσμα της ενωμένης και κραταιάς ποδοσφαιρικής Γιουγκοσλαβίας.
Η Γιουγκοσλαβία που εμφανίστηκε αργότερα, το 1998, στο Μουντιάλ της Γαλλίας ήταν μια μινιατούρα της άλλοτε υπερδύναμης, καθώς αποτελούνταν μόνο από τη Σερβία και το Μαυροβούνιο, μέχρι που αποσχίστηκε κι αυτό, το 2006, από το μανδύα του Βελιγραδίου.
Μένει τώρα να δούμε, αν ο Στόικοβιτς ξαναζήσει απόψε έναν σκανδιναβικό εφιάλτη στην Αρένα του Μονάχου ή αν το σλόγκαν των Σέρβων επαληθευτεί, έστω και την τελευταία στιγμή στο Euro 2024.
